Әңгімедегі ең шешуші, оқырманын қайран қалдырған, ешкім күтпеген кенеттік өзгеріс шарықтау дабылын қаққандай болды. Көркем шығарманың көкейтесті зар шағы да осы тұста қыранның ана-мына емес, аяқ астынан шындық деп қабылдауға келмейтін бұғыдай дәуді іле салып көкке қалықтағанындай тосындық сыйлады. Аңызға айланған реал өмірдегі күйшілік сайыстың ғажайып құбылысына не дерсің?!
Қасиетті мұзтаудың етегіне дейін бара алмадық, сол мұзтаудың қыраны-мұзбалақ жазушы Оралхан Бөкейханның музейіне жол түспеді. Осыларды айта келе: «Алла қаласа келер жылы табиғат түлегенде бала-шағаны алып, киелі өлкеге қайта ат басын бұрамыз»- деп жоспар құрдық.
Бала күнімді қойып, ақыл-есім кіріп, жүрек тоқтатқан кезімде де Теңдіктің қасына жолаған емеспін. Оның шын аты Тақыр екенін, Теңдік деген атты «теңдікке жеткіземіз» деп коммунистер қойғанын да кейін білдім. Бала күніңде бір нәрседен қатты қорықсаң, сол өле-өлгенше есіңнен кетпейді деген рас екен. Теңдікті көз алдыма келтірсем, қол-аяғым қазір де дірілдеп кетеді. Ұйықтап жатқанда оятқан шалдан «Теңдік екен» деп шошып оянғанымның сыры да осында. Қалиакбар ҮСЕМХАНҰЛЫ
1947-жылдың күзі еді. Сарбаздар Ертістен өте соғыс басталып кетті. Сарбалақты төбелерді паналай оқ жаудырған екі жақтың атысы созылып барады. Жер жағдайына сыралғы қарсы жақ қылып еткенді санап атып, тұрғыны берер емес…бүл шын мәнінде Оспан батырдың қолы мен «Үш аймақ» әскерінің атысы еді. . . Қазақты қазаққа салып қойған қытайдың тғы бір әкілігі болатын. . . .
Ананың ақ тілегі
Мешіннің жұты...
Мына өмірде баласыз өткен адамдардың бәрін бақытсыз дей аласың ба?..
Найман-Ана сүйeгі қoйылған жeр Сарыөзeктің Ана-Бeйіт мазары дeп аталып кeтті...
(әңгіме)
Осы шағын дүниені фашизм құрбандарының туып жетім қалған, тумай жарығы өшкен сәбилерінің рухына арнаймын.